Kişilik bozuklukları en genel şekliyle kişilerin içinde bulunduğu toplumun beklenti ve rollerinin dışına çıkan, özel hayatında ve iş yaşamında işlevselliğini bozan, köklü ve çok eskiden beri varolan, esnemeyen iç yaşantılar ve davranışlar olarak görülürler. Kişilik bozukluklarıyla ilgili bir şeyler okuduğunuzda ya da araştırdığınızda bahsedilen davranış örüntüleri ve söylemler çevrenizde bulunanları insanların davranışlarıyla söylemleriyle benzer gelebilir. Kişilik bozukluklarından bahsederken söylenen belirtiler her ne kadar çevremizde bulunan hatta bazen kendimizde bulunan birtakım özelliklere oldukça benzese de; kişilik bozuklukları genellikle aşırılıkla tanımlanır. Bu noktada temelde ayırıcı olan faktörler, belirtilerin kaç tanesinin var olduğu, var olan bu belirtilerin sıklığı ve derecesidir. Uzun yıllar boyunca çevrenizle kurduğunuz ilişkiler doğrultusunda bir kişilik geliştirirsiniz ve bir bakıma geliştirdiğiniz bu kişilik karşılaştığınız zorluklarla baş etme becerilerinizi de kapsar. Çevrenizdeki insanları gözlemlediğinizde kimisi size daha bağımlı gelir, kimisi utangaç, kimisi saldırgan, kimisi asosyal… Bu gibi daha birçok özellik birçok kişilik bozukluğu ile benzerlik gösterse de; bu özellikler kişinin yaşamının işlevselliğini bozacak aşırılıkta değilse, çevresindekilere ve kendisine zarar vermiyorsa, esneklik sağlanabiliyorsa kişilik bozukluğu diyemeyiz.

Örneğin bulunduğunuz bir ortamda diğer insanların kendi aralarında sessizce konuştuklarını gördüğünüzde sizin hakkınızda sizin duymak istemeyeceğiniz şeyler konuştuklarını hissedebilirsiniz. Bu şekilde hissetmeniz normaldir. Ancak buna benzer hisleri sıklıkla yaşamaya başladığınızda ve bu hislerin yoğunluğu sizin insanlarla yakın ilişki kurmanızın önüne geçmeye başlıyorsa yaşadığınız bu durum paranoid kişilik bozukluğu belirtisi olabilir.

Bir kişide yalnızca kişilik bozukluğu olabildiği gibi farklı patolojik rahatsızlıklarda birlikte de görülebilir. Örneğin bir kişi hem kaygı bozukluğu hem çekingen kişilik bozukluğu tanısı alabilir. Bu iki tanının belirtileri birbirini tetikleyerek kişiyi kısır bir döngünün içinde bırakabilir.

Kişilik bozuklukları aynı kişiliğimizin birçok özelliği olması gibi çeşitlidir. Bunlar;

Paranoid Kişilik Bozukluğu

Şizoid Kişilik Bozukluğu

Şizotipal Kişilik Bozukluğu

Borderline (Sınır) Kişilik Bozukluğu

Histriyonik Kişilik Bozukluğu

Antisosyal Kişilik Bozukluğu

Narsisistik Kişilik Bozukluğu

Çekingen Kişilik Bozukluğu

Bağımlı Kişilik Bozukluğu

Obsesif Kompulsif Kişilik Bozukluğu

Write a comment