Depresyon ve Yalnızlık: Farkı Nasıl Anlaşılır?
Yalnızlık tipik olarak kısa süreli bir ait olamama hissidir; depresyon ise daha uzun süreli üzüntü ve değersizlik duygularının eşlik ettiği teşhis edilebilir bir sağlık durumudur. Tanıdığınız insanlarla dolu bir odada dursanız da kendinizi hâlâ dünyanın en yalnız insanı gibi hissedebilirsiniz. Yalnızlık derin bir üzüntüye neden olabilir çünkü güvenebileceğiniz, gülebileceğiniz ya da çayınızı dökebileceğiniz kimsenin olmadığını hissedersiniz. Yalnızlık bunaltıcı hale geldiğinde depresyona bile katkıda bulunabilir.
“Yalnız ve depresif insanlar daha karamsar bir bakış açısına sahiptir ve daha olumsuz bir bakış açısına sahiptirler ve depresyondaki insanlar yalnız olmaya eğilimlidir.” Depresyon yalnızlıktan farklı olarak psikiyatrik bir hastalıktır. Ciddi, teşhis edilebilir bir zihinsel sağlık durumudur, duygusal (sürekli umutsuzluk, sevilen şeylere ilgi kaybı) ve fiziksel (sindirim sorunları, düşük enerji, ağrılar) durumlarda kendini gösterir. Yalnızlık, tıpkı depresyon gibi üzerinize yük oluşturan geçici bir duygusal durumdur. Ancak yalnızlık ve depresyon benzer şekillerde ortaya çıksa da, bunlar tamamen farklı iki durumdur.
YALNIZLIK DEPRESYONA DÖNÜŞEBİLİR Mİ?
Depresyonu olan kişi içine kapanabilir ve daha izole hale gelebilir. Yalnızlık kısa ömürlü olabilir ve kişinin yaşam koşulları ve kişilerarası bağlantıları değiştiğinde ortadan kaybolabilir, ancak depresyona katkıda bulunabilir. Depresyon, kişide sosyal olarak izole olma isteği uyandırmaktadır. Yalnızlık depresyonda bir faktör olabilir ve depresyonun bir belirtisi olabilir.”
YALNIZLIK BELİRTİLERİ
- Sürekli İzole Olma İsteği: Diğer insanlardan kaçınma, sosyal etkinliklere katılmama isteği.
- Sosyal Bağlantı Eksikliği: Yakın ilişkilerde azalma, arkadaşlık veya aile bağlarının zayıflaması.
- Duygusal Boşluk: Yalnız hissetme, anlaşılmamışlık, kimseyle paylaşılamayan duyguların olması.
- Davranışlarda Değişiklik: Aktivitelerden geri çekilme, hobileri bırakma veya keyif alınan şeylere ilgisizlik.
- Düşük Özsaygı: Kendini değersiz hissetme, düşük özsaygı ve kendine güven eksikliği.
- Fiziksel Belirtiler: Uyku düzeninde değişiklikler, iştah kaybı veya aşırı yeme, yorgunluk, stres ve baş ağrıları gibi fiziksel semptomlar.
DEPRESYON BELİRTİLERİ
- Sürekli Üzüntü ve Çökkünlük: Uzun süreli üzgün hissetme, umutsuzluk, çaresizlik duyguları.
- İlgisizlik: İlgi alanlarında azalma, eskiden keyif alınan aktivitelerden zevk alamama.
- Uyku Problemleri: Uykusuzluk veya aşırı uyuma, düzensiz uyku paternleri.
- Enerji Kaybı: Sürekli yorgunluk hissi, enerji eksikliği.
- Konsantrasyon Problemleri: Odaklanma güçlüğü, karar verme zorluğu, hafıza sorunları.
- Değer Kaybı ve Suçluluk: Kendini suçlama, değersiz hissetme, suçluluk duyguları.
- Fiziksel Semptomlar: Baş ağrıları, sindirim sorunları, vücut ağrıları gibi belirtiler.
- Ölüm veya Ölüm Düşünceleri: Bazı durumlarda intihar düşünceleri veya ölümle ilgili düşünceler.
YALNIZLIĞIN NEDENLERİ
Yalnızlığın psikolojik yönlerine ilişkin 2014 tarihli incelemeye göre yalnızlıktan pek çok faktör sorumlu olabilir: yalnız yaşamak, dul olmak, yaşlı olmak, sağlık sorunlarına sahip olmak ve sınırlı sayıda “sosyal” kaynağa sahip olmak. Genç yetişkinler , evin rahatlığını ve güvenliğini bırakıp işe veya üniversiteye gittiklerinde , yetişkin yaşamına uyum sağlamakta zorlandığında veya bazı ilişki sorunları yaşadıklarında yalnızlık yaşayabilirler . Bazı yaşam olayları her yaşta yalnızlığa neden olur. Sevilen birini kaybetmek, bir ilişkinin sona ermesi, işini kaybetmek veya akıl sağlığı sorunları yaşamak, yeni bir yere taşınmak ve kimseyi tanımamak yalnızlığın sorumlusu olabilir. İlk kez ebeveyn olmak, emekli olmak ya da üniversiteye başlamak gibi olumlu olması gereken yaşam olayları bile yalnızlığa neden olabilir.
YALNIZLIKLA BAŞA ÇIKMAK
Yalnızlığın panzehiri anlamlı ilişkiler kurabileceğiniz insanları bulmaktır. Yalnız olmadığınızı veya zorlayıcı bir deneyim yaşayan tek kişinin kendinizi hissetmediğiniz bir destek grubu veya benzer düşüncelere sahip insanlardan oluşan bir topluluk bulmak yalnızlığınızla başa çıkmaktaki etkili faktörlerden biridir.
Başkalarıyla paylaşma ve bağlantı kurma pratiği yaparken öz düzenleme ve kişisel bakım becerilerini öğrenebileceğiniz bir zihin-beden becerileri grubu da yararlı olabilmektedir.
Kendinize zaman ayırın. Belki sadece bir kitap okursunuz veya müzik dinlersiniz. Önemli olan kendinize biraz ara vermenizdir. Bu süreç içerisinde neyle meşgul olduğunuzdan daha çok bu meşguliyetin ne kadarının size ait olduğudur. Uğraş verdiğiniz bu işin ne kadarının size ait olduğudur ve sizi geliştirdiği katkı sunduğudur.
Kişisel bakımınıza öncelik verdiğinizden emin olabilirsiniz. Kendinizi beslenmiş hissetmenizi sağlayacak ve bir topluluğun, bir ailenin parçası olduğunuzu hissettirecek şeylerden daha fazlasını yapmayı denemek sizin yalnızlığınıza da iyi gelecektir.
NE ZAMAN YARDIM İSTENMELİ?
Düşük enerji, üzücü düşünceler, motivasyon eksikliği ve kendine zarar verme düşüncelerinin asla göz ardı edilmemesi gerekmektedir. Yardım için güvendiğiniz birine veya bir ruh sağlığı uzmanına ulaşmanız sizler için sağlıklı bir yaşama ve geleceğe adım atmanıza katkı sağlayacaktır.
Yalnızlık ve depresyon, hayatın normal dönemlerinde insanların yaşayabileceği duygusal durumlar olsa da, belirli durumlarda profesyonel yardım almak önemli olabilir. Ruh sağlığı uzmanından yardım isteme zamanlaması şu durumlarda düşünülebilir:
- Belirtiler Uzun Süre Devam Ediyorsa: Eğer yalnızlık veya depresyon belirtileri uzun süre (haftalar veya aylar) devam ediyorsa ve günlük yaşamınızı olumsuz etkiliyorsa, yardım almayı düşünmelisiniz.
- Günlük İşlevsellikte Azalma: İş, okul veya sosyal ilişkiler gibi günlük aktivitelerde belirgin bir azalma yaşanıyorsa ve normal işlevselliğinizi sürdürmekte zorlanıyorsanız, yardım alabilirsiniz.
- İntihar Düşünceleri: İntihar düşünceleri veya kendinize zarar verme eğilimi varsa, derhal profesyonel yardım almalısınız. Bu ciddi bir durumdur ve acil yardım gerektirir.
- Sosyal İzolasyonunuz Arttıysa: Sosyal etkileşiminizi büyük ölçüde kaybettiniz ve yalnızlık duygusu artarak devam ediyorsa, yardım almak faydalı olabilir.
- Fiziksel Semptomlar Eşlik Ediyorsa: Uyku düzensizlikleri, iştah değişiklikleri, baş ağrıları veya vücut ağrıları gibi fiziksel semptomlar depresyonla ilişkili olabilir. Bu semptomlarla birlikteyseniz, bir uzmandan yardım istemek önemlidir.
- Yaşam Kalitesinde Belirgin Düşüş Var ise: Genel yaşam kalitenizde belirgin bir düşüş veya motivasyon kaybı yaşıyorsanız, ruh sağlığı uzmanından destek alabilirsiniz.
- Aileniz veya Arkadaşlarınız Endişeliyse: Çevrenizdeki insanlar, sizin değişen davranışlarınızı fark edip endişeleniyorlarsa, bu bir sinyal olabilir ve bu durumda yardım istemek faydalı olabilir.
Ruh sağlığı uzmanından yardım almak, duygusal zorluklarla başa çıkmanıza ve daha sağlıklı bir zihinsel duruma kavuşmanıza yardımcı olabilir. Bir psikolog veya psikiyatrist, size uygun tedavi seçenekleri ve destek sunabilir. Unutmayın, ruh sağlığı desteği almak, duygusal iyilik halinizi geliştirmenin ve daha iyi bir yaşam sürmenin bir yoludur.