Aşk, insan hayatının en derin duygusal deneyimlerinden biridir. Birinin aşık olduğunda, duygusal olarak coşkulu hissetmesinin yanı sıra, bedeninde ve özellikle de beyninde pek çok kimyasal ve nörolojik değişiklik meydana gelir. Bu blog yazımızda , aşık olduğumuzda beynimizde neler olup bittiğini, bu duygusal durumun ardındaki nörolojik süreçleri ve etkilerini sizlerle paylaşacağız.
AŞIK OLMANIN NÖROLOJİSİ
Aşık olma süreci, beyindeki farklı bölgeler arasında karmaşık bir etkileşim içerir. Örneğin, aşık olduğumuz kişiyle ilgili duyguların işlenmesinden sorumlu olan limbik sistem, duygusal bağlantıları yönetir. Aynı zamanda, aşkın mantıklı değerlendirmesinden sorumlu olan prefrontal korteks gibi bölgeler de etkilenir. Beyin taramaları, aşık olduğumuzda bu bölgeler arasında artan bir etkileşim olduğunu göstermektedir.
Uzun vadeli bir ilişkide aşkınızı nasıl canlı tutabilirsiniz?
Sadece bazı insanlarla tanışmak kalbinizin atmasına neden olabilir veya bazen gerçekten harika biriyle tanışırsınız ve o tüm kutuları dolduruyor gibi görünür, ancak hiçbir kıvılcım yoktur.
Neden?
Biyoloji.
Beynimiz diğer beyinlerle bağlantı kuracak şekilde programlanmıştır. Bağlantı anlık olabilir veya diğer taraftan kağıt üzerinde mükemmel olan birinin mutlaka cinsel çekicilik yaratması gerekmeyebilir.
BEYNİMİZ AŞK DAVRANIŞINI NASIL YÖNLENDİRİYOR?
Aşık olduğumuzda, beyin kimyasında dramatik değişiklikler gerçekleşir. Özellikle dopamin, noradrenalin ve serotonin gibi kimyasalların salınımı artar. Dopamin, mutluluk ve ödül duygularını kontrol eden bir nörotransmitterdir ve aşık olduğumuzda bu kimyasalın salınımı artar. Beynin ödül merkezlerinden biri olan ventral tegmental alan (VTA) ve nükleus akkumbens gibi bölgeler, aşık olduğumuz kişiyle ilişkilendirilen ödülleri işlemeye başlar. Erken ilişkilerde kimyasal sinyallerle dolup taşarız. Cinsel kimyasal sinyallerin birincil nedeni, çiftleri bir ilişki ve muhtemelen bir aile kurmaya yetecek kadar uzun süre bir araya getirmektir. Çok sayıda olmasına rağmen bunlar, çekiciliği ve ilişkileri kolaylaştıran iki temel kimyasal sinyaldir:
- Feromonlar
- Nörotransmitterler
FEROMONLAR
Bir kişi tarafından feromon salgılandığında, diğerinde spesifik bir tepki oluşur. İster inanın ister inanmayın, bu feromonlar ürettiğimiz kokularla bağlantılıdır. Yeni bir eşin yanında olmak, onun kimyasal sinyallerini almak için kokuyu kullanmamıza olanak tanır. Bu eş seçimini, cinsel tatmini ve çekiciliği etkiler. Birbirimizi gerçek hayatta görmek feromonları paylaşmamızı sağlar. Birisiyle tanışıp “Hah, pek bana göre hoş kokmuyor” diye düşündüyseniz bu önemlidir, çünkü kokunun içerdiği feromonlar verdiğimiz sinyallerde büyük rol oynar.
NÖROTRANSMİTTERLER
- OKSİTOSİN
Bu, partnerlerimizle romantik bağ kurmamıza katkıda bulunan bir nörotransmitterdir. Partnerimize ne kadar çok dokunursak, o kadar çok oksitosin salgılanır ve bu da ilişkiye daha fazla dahil olmamızı sağlar. Bu bir tür kucaklaşma hormonudur; bağlanmayı ve bağlantıyı kolaylaştırır.
- DOPAMİN
O rüya gibi balayı aşamasında vücudunuzda daha yüksek heyecan ve dikkat düzeyi oluşturan dopaminle dolup taşarsınız.
- SERATONİN
Eşiniz ayrıldığında ayrıca serotoninde bir düşüş yaşayacaksınız, bu da artan kaygı ve takıntılı düşüncelere yol açacaktır. Yani feromonlar ve nörotransmiterler bizi birlikte daha fazla vakit geçirmeye itiyor.
Çoğu çift, ilişkilerindeki sıcak ve ağır aşamanın gerilemesini yaşar. Beyninizdeki kimyasal sinyaller erken ilişkileri etkiler ve birlikte olduğunuz süreyi değiştirir. Bir ilişkide zaman geçtikçe bu kimyasal tepkilerin azalması nedeniyle karşımızdaki kişiyi görme isteğimiz azalır.
BAĞLANTIYI NASIL KORUYABİLİRİZ?
Kimyasal sinyaller sustuğunda bağlantıyı canlı tutmak zor bir iş olabilir. Neyse ki, uzun vadeli bir ilişkide beynin sizin lehinize çalışmasına yardımcı olmak için yapabileceğimiz şeyler var.
- DENEYİMLERİ PAYLAŞMAK
Tıpkı flörtün bir ilişkinin başlarında önemli olması gibi, ilişki devam ettiği sürece de aynı derecede önemli kalır. Ve flörtün ilk dönemlerinde olduğu gibi bağlantı kurmak, eğlenceli şeyler yapmak, yeni şeyler yapmak, deneyimleri paylaşmak ve partnerinize bölünmemiş dikkatinizi vermekle ilgilidir.
- HAYRANLIK
Bir ilişkinin başlarında sıklıkla diğer kişiden ne kadar hoşlandığımızdan bahsederiz. İlgilendiğimizi ona gösterdik ve kesinleştirdik. Hayranlık gerçekten aşkı canlı tutar. Bu nedenle, bağlantı duyguları artıp azalabilse de, partnerinize onlar hakkında ne hissettiğinizi anlatmaya devam etmeniz önemlidir. Şunun gibi şeyler söyleyebilirsiniz:
- Seninle konuşmayı, seninle sohbeti paylaşmayı çok seviyorum
- Gerçekten seksisin
- Sen benim için çok özelsin
Bunun gibi küçük yorumlar bağlantıyı canlı tutmada uzun bir yol kat ediyor.
- İLETİŞİM
Partnerinizle uzun yıllardır konuşuyorsanız, sanki söyleyecekleriniz tükenmiş gibi, bayat gelmeye başlayabilir. Harika bir ilişkinin temeli harika bir dostluktur, bu yüzden sorular sorun. Sadece soru sormak için değil partnerinizi tanımak ve keşfetmek için sorular sorun. Bu sorular ile beraber siz kendinizi onun yerine koyduğunuzda nasıl değer gördüğünüzü gerçekten önemsendiğinizi fark edeceksiniz. Böylelikle ilişkinizi daha canlı tutabilirsiniz.
- CİNSEL YAKINLIK
Sonuçları ne olursa olsun birlikte olmak için zaman bulmak önemlidir. Kıvılcımı canlı tutmanıza yardımcı olmak için biyolojiye zemin hazırlayabilirsiniz. Hayatın talepleriyle rekabet etmek zor olabilir, ancak cinsel eğlence, ilgi ve bakım için o zamanı yaratmak, bu kimyasal sinyallerin bağlantı, çekicilik ve yeniden bağlanmaya yardımcı olması için alan yaratacaktır. İlk aşktaki yoğunluğun ilişkiniz boyunca artıp azalması normaldir. Beyniniz üzerinde çalışarak ve ona kimyasal sinyallerinizi ve sevginizi canlı tutma şansı vererek yardımcı olabilirsiniz.